مکانهای تهران نمادی از تاریخ و اصالت کشور ایران هستند.کوچه مروی از جاذبههای تهران قدیم به حساب میآید و در این مناطق مراکز خرید و تجاری معروفی وجود دارد. بازارهای این نواحی از زمان فتحعلیشاه بنا شده و تا امروز در تاریخ شهر نقش مهمی داشتهاست. این بازارها میتوانند برای بازدیدکنندگان راوی دورانهای تاریخی مختلف باشند.
کوچه مروی، یکی از قدیمیترین و معروفترین مکانهای دیدنی و تجاری در پایتخت کشور، از جایگاه ویژهای برخوردار است. این کوچه به خیابان ناصرخسرو و خیابان پامنار متصل شده و در مقابل عمارت شمسالعماره واقع شده است. در این مکان، یک پیادهروی به طول 350 متر وجود دارد و در هر بخشی از آن که قدم میگذارید، تجربهای از تاریخ و بافت سنتی در آن خودنمایی میکند.
کوچه زیبای مروی دارای ستونها و ایوانهایی با معماری استثنایی است. دیدن این مکان، احساسی غنی و ناب از تاریخ و فرهنگ را در شما به وجود میآورد. به سمت شرق این کوچه، یک بازار سرپوشیده واقع شده که یکی دیگر از شاهکارهای معماری ایرانی است این بازار مکانی است که انواع محصولات خوراکی خارجی، لوازم آرایشی، کالاهای باستانی، پوشاک و موارد دیگر را برای فروش ارائه میدهد. از آنجا که در این کوچه مهاجران عربی نیز ساکن هستند، میتوانید جنبههایی از فرهنگ و زندگی عربی را در این مکان مشاهده کنید.
خیابان ناصرخسرو، عمارت شمسالعماره، دبیرستان مروی، مسجد مروی، سرای مظفریان، بازار قدیمی مروی و مسجد آقا محمود (مسجد حکیم)، از مکانها و جاذبههای تاریخی و فرهنگی هستند که در اطراف و در دل این کوچه های زیبا و جذاب واقع شدهاند.
تاریخ کوچه مروی:
کوچه مروی در دوره فتحعلی شاه
کوچه مروی با قدمتی حدود 200 ساله به عنوان یکی از معروفترین و زیباترین کوچههای تهران شناخته میشود و تاریخچهای مهم و جذاب دارد که به دوره فتحعلی شاه، بازمیگردد.
در دوره حمله وحشیانه ازبکها به مرو و پناهبردن فرمانروای مرو، محمدحسین خان مروی به کابل، قندهار و سیستان، و سپس به تهران آمد. او در تهران با احترام و توجه فتحعلیشاه روبهرو شد و با مخالفت کارهای درباری، به ساختمانهایی در کوچه مروی اشتغال یافت. فرمانروای مروی شکست خورده در تهران ثروت قابل توجهی به دست آورد و در سال 1231 قمری، در شمال این کوچه دستور ساخت یک مسجد و مدرسه علوم دینی را در مجاورت آن داد.
اموال ارزشمند او که شامل چند آبادی، خانهها، دکانها، باغها و موارد دیگر بود، به وقف همین مدرسه درآمد. این مسجد و مدرسه با نام “خان مروی” شناخته میشد، اگرچه در برخی نوشتهها، نام این بناها با توجه به لقب فخرالدوله،که فتحعلی شاه به محمد حسین مروی داده بود و به دلیل بناهای زیبا و تاریخی که محمد حسین مروی (فخرالدوله) در این کوچه احداث کرد، این کوچه به نام کوچه مروی شهرت یافت.
کوچه مروی در دوره ناصرالدین شاه
در دوره ناصرالدین شاه، ساختمانهای عظیمی مانند عمارت شمسالعماره و خیابان ناصریه (یا ناصر خسرو) در ابتدای کوچه مروی ساخته شدند، که باعث ایجاد یک میدان به نام “میدان شمسالعماره” شد. ساختمانهای باشکوه این دوره از عوامل اصلی توجه به این کوچه تاریخی و سنتی بودند. بازارچه و گذر مروی همچنان به عنوان یکی از معروفترین بازارهای دوران ناصرالدینشاه شناخته میشدند و جزء مقاصد مهم خرید و تجارت در این دوره بودند.
کوچه مروی در دوره رضا شاه
در دوره حکومت رضا شاه، بر زمینهای وقف شده در باغ مروی تصمیم به احداث دبستان و دبیرستانی با رویکردهای نوین گرفته شد. این تأسیسات آموزشی به منظور تحصیل دانشآموزان به شکلی مدرن و نوآورانه ایجاد شدند. پس از گذشت مدتی و شروع جنگ ایران و عراق، تعداد زیادی از شهروندان عراق به ایران پناه آوردند و بسیاری از آنان در کوچه مروی شروع به کار کردند. هنوز هم در این مکان نمادها و نشانههایی به زبان عربی دیده میشود و فروشندگان غذاهای عربی در این کوچه تاریخی و سنتی ایرانی، با ارائه فلافلهای معروف و لذیذ، احساس و تجربهای از فرهنگ کشورهای عربی را به بازدیدکنندگان منتقل میکنند.
اکنون که سالها از آن روزها سپری شده است، کوچه مروی همچنان با همان شکوه و حال و هوا برقرار است. این کوچه همچنان به عنوان یک مرکز فعال برای گذر و خرید در تهران شناخته میشود. پروژه بازار بزرگ طلا و جواهر خاورمیانه، در منطقه عودلاجان، شرقی از خیابان ناصرخسرو و نزدیک به کوچه مروی، با الهام از فرهنگ و معماری تاریخی ایران ساخته شده است. این پروژه با هدف یادآوری تهران قدیم بنا شده است، تا بافت سنتی منطقه را حفظ نماید و به رونق و پیشرفت کسب و کارهای صنعت طلا و جواهر کمک کند.